1207 yılında Belh şehrinde doğdu. Babası Sultan-ül-Ulema diye bilinen Bahaeddin Veled, annesi Mümine Hatun’dur. Bahaeddin Veled, ailesi ile birlikte Belh’ten ayrıldıktan sonra Bağdat’a, buradan da Hac için Mekke’ye gitti; daha sonra, Anadolu Selçuklularının en görkemli dönemlerinde Anadolu’ya geçti. Bahaeddin Veled, 1231 yılında vefat etti. Mevlânâ, ertesi yıl babasının müritlerinden olan Muhakkık-i Tirmizi’ye 9 yıl süreyle müritlik etti. 1244’te Şems-i Tebrizi ile tanışmasıyla, onun da hayatı değişti ve sahip olduğu ilmin yanında, bir gönül adamı oldu. Kendini tamamen şiire, semaya ve çevresindekileri manevi yönden olgunlaştırmaya verdi. Daha sonraları, kendisine sohbet arkadaşı olarak sırasıyla, Selahaddin Zerkubi ve Hüsameddin Çelebi’yi seçti. 1273 yılında Konya’da vefat etti.